LỘ TRÌNH CHÍNH SÁCH THỰC HIỆN 100% NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO

Tọa đàm "Lộ trình chuyển dịch năng lượng hướng tới 100% năng lượng tái tạo và mục tiêu Net Zero cho Việt Nam", ngày 29/8/2023, TP. HCM

PGS.TS Phạm Hoàng Lương

Giảng viên cao cấp, Trường Cơ khí

Giám Đốc, Viện Khoa học Công nghệ Quốc tế Việt - Nhật

Email: luong.phamhoang@hust.edu.vn

 

NHỮNG KẾT QUẢ CHÍNH KỊCH BẢN 100% NLTT 

Dữ liệu năng lượng toàn ngành và cơ cấu sử dụng năng lượng năm 2050

 

Screenshot 2023-09-04 163757xxxs

 

Ngành công nghiệp

▪ Kịch bản 80%NLTT:

✔ Tổng mức tiêu thụ năng lượng cuối cùng (TFEC): 116.8 MMTOE

  • Điện tái tạo (REC): 90.2%
  • Nhiên liệu tái tạo (RF): 1.4%
  • Nhiên liệu hóa thạch (FF: 8.4%)
  • Kịch bản 100%NLTT:

✔ TFEC: 117.4 MMTOE

  • REC 90.2%
  • RF: 9.8% (đối với một số phân ngành khó điện khí hóa (thép và xi măng;).

 

Ngành giao thông vận tải

▪ Kịch bản 80%NLTT:

✔ TFEC: 54 MMTOE

  • REC: 45%
  • RF: 27%
  • FF: 28%

▪ Kịch bản 100%NLTT:

✔ TFEC: 48 MMTOE

  • REC: 51%
  • RF: 49% (đối với một số phân ngành khó điện khí hóa (hàng hải và hàng không)
 

Ngành điện

▪ Kịch bản 80%NLTT:

✔ Tổng công suất lắp đặt: 1,100 GW

  • Từ NLTT: 80%
  • Từ nhiên liệu hóa thạch: 20%
  • Lưu trữ năng lượng: 130 GW and 740GWh

▪ Kịch bản 100%NLTT:

✔ Tổng công suất lắp đặt: 1,350 GW 100% từ NLTT

✔ Lưu trữ năng lượng: 200GW and 1050GWh 

 

Hai chiến lược trọng tâm để đạt được mục tiêu 100% NLTT: i) Điện khí hóa kết hợp nâng cao hiệu quả năng lượng, ii) Năng lượng tái tạo kết hợp lưu trữ năng lượng

Các công nghệ mới và hiện đại về năng lượng và nhiên liệu tái tạo dự kiến sẽ được sử dụng cho kịch bản 100%NLTT từ năm 2030 và sử dụng hoàn toàn năm 2050

 

▪ Đối với các ngành sử dụng năng lượng:

✔ Công nghiệp: điện khí hóa, bơm nhiệt dùng cho các ứng dụng nhiệt độ thấp và trung bình, nhiên liệu sinh học / nhiên liệu tái tạo cho các ngành / phân ngành khó điện khí hóa

Giao thông vận tải: xe điện; nhiên liệu sinh học/nhiên liệu tái tạo cho xe tải hạng nặng, vận tải biển và hàng không;

Hộ gia đình, thương mại và nông nghiệp: điện khí hóa, nhiên liệu sinh học / nhiên liệu tái tạo.

▪ Đối với ngành điện:

✔ Không có doanh nghiệp mới ngành than từ năm 2026;

Đóng cửa nhà máy nhiệt điện than

Phát triển điện gió ngoài khơi;

Lưu trữ năng lượng (bao gồm ammoniac và hydro xanh). 

  sdd

LỘ TRÌNH CHÍNH SÁCH THỰC HIỆN 100% NĂNG LƯỢNG TÁI TẠO

MÔI TRƯỜNG         QUẢN TRỊ

Năng lượng

Carbon Nước

Sử dụng đất

Đa dạng sinh học Tài nguyên

(Nguyên liệu thô quan trọng)

An toàn và nguy cơ ô nhiễm

 

   

Tình hình chính trị

Hợp tác đa ngành + đa cấp độ

Minh bạch + Pháp quyền

Môi trường kinh doanh

Quyền sở hữu

Tham gia của các bên liên quan

 KINH TẾ   Kịch bản 100RE    XÃ HỘI

Decoupled growth (tăng trưởng kinh tế tách rời suy thoái môi trường) Việc làm

Giá trị gia tăng địa phương

Hỗn hợp năng lượng

Đổi mới sáng tạo, R&D, Chuyển giao CN

Cơ sở hạ tầng

Kinh tế tuần hoàn

 

     Nghèo năng lượng + Tiếp cận Nhân quyền Tiêu chuẩn lao động Nghề nghiệp, kỹ năng, đào tạo Sức khỏe và an toàn Chuyển dịch công bằng

 

KHUYẾN NGHỊ TỔNG THỂ (CHO TOÀN BỘ GIAI ĐOẠN 2022-2050)

 

Quy hoạch ngành năng lượng: chính sách tích hợp nguồn NLTT, mở rộng lưới điện để truyền tải điện từ các khu vực giàu tài nguyên năng lượng tái tạo sang các khu vực có nhu cầu điện cao...

Quy hoạch đầu tư: đầu tư điện gió ngoài khơi, v.v

Vận hành hệ thống năng lượng: tích hợp tốt hơn việc lưu trữ năng lượng (BESS) vào hệ thống điện, v.v.

▪ Cơ cấu thể chế: giám sát và báo cáo, xây dựng tiêu chuẩn, v.v.

Định giá và hợp đồng năng lượng: khen thưởng linh hoạt, chứng chỉ xanh, v.v

Tiếp cận năng lượng và năng lượng phân tán: khuyến khích điện khí hóa và áp dụng EV bằng việc hỗ trợ tài chính cho những đơn vị thực hiện sớm, v.v

▪ Khí hậu & Môi trường: tích hợp các chính sách khí hậu, chiến lược giảm phát thải cacbon và đạt được các mục tiêu Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC)

Screenshot 2023-09-05 153231s

 

KHUYẾN NGHỊ CỤ THỂ (GIAI ĐOẠN TRƯỚC MẮT 2022-2030)

Khuyến nghị cụ thể 1: Tích hợp phát triển NLTT vào ngành điện

Khuyến nghị cụ thể 2: Điện khí hóa ngành giao thông vận tải

Khuyến nghị cụ thể 3: Phát triển điện gió ngoài khơi

Khuyến nghị cụ thể 4: Tích hợp các mục tiêu biến đổi khí hậu với mục tiêu NDC của Việt Nam. 

 

Khuyến nghị cụ thể 1. Tích hợp phát triển NLTT vào ngành điện

Bảng 1. Xác định các điều kiện tiên quyết để tích hợp phát triển NLTT vào ngành điện và các thách thức liên quan

 

Điều kiện tiên quyết tiên quyết Thực trạng và những thách thức mới 
 Khả năng duy trì và tăng cường độ tin cậy và an ninh của hệ thống điện

Thực hiện mở rộng truyền tải

Giai đoạn 2016-2020: Phát triển lưới điện truyền tải chỉ hoàn thành 70-90% chỉ tiêu Quy hoạch điện VII điều chỉnh, do khó khăn trong giải phóng mặt bằng thiếu đầu tư

Năm 2020, Tập đoàn Trung Nam là nhà đầu tư tư nhân đầu tiên phát triển đường dây truyền tải điện siêu cao thế 500 kV cho dự án điện mặt trời 450 MW. 

Vận hành hệ thống điện trong bối cảnh tỷ trọng NLTT cao

Năm 2020, tỷ trọng NLTT trong tổng công suất nguồn điện của Việt Nam xấp xỉ 30% nhưng tỷ trọng NLTT trong sản xuất điện chỉ bằng 12% sản lượng điện quốc gia; Thực hiện cắt giảm NLTT do quá tải đường dây truyền tải điện

Phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng o Chưa có hệ thống lưu trữ năng lượng nào hoạt động cho đến nay

 

 

Bảng 2. Các hành động nhằm đạt được điều kiện tiên quyết đã xác định để tích hợp phát triển NLTT vào ngành điện

 

Điều kiện tiên quyết Đang tiến hành   Hành động đề xuất cần thực hiện sớm
Khả năng duy trì và tăng cường độ tin cậy và an ninh của hệ thống điện

 Bộ Công Thương đang rà soát danh mục dự án liên quan đến đầu tư nâng cấp đường dây truyền tải điện liên vùng, nội vùng giai đoạn đến năm 2030

 

EVN triển khai bể chứa thủy điện tích năng Bắc Ái (300MW x 4 tổ máy) đáp ứng thời hạn vận hành thương mại (năm 2029)

 Sửa đổi/điều chỉnh Luật Rừng, Đất đai, Biển và các nghị quyết, nghị định liên quan đến định giá đất, chuyển đổi đất rừng, đất nông nghiệp sang đất năng lượng;

  

Điều chỉnh Luật Điện lực để cho phép các nhà đầu tư NLTT tư nhân tham gia xây dựng và phát triển lưới điện truyền tải.

 

Thúc đẩy R&D trong công nghệ lưu trữ năng lượng (Thủy điện tích năng và BESS); Xây dựng các lựa chọn tài chính cho việc thúc đẩy các hệ thống và công nghệ lưu trữ năng lượng ở Việt Nam.

 

 

Khuyến nghị cụ thể 2. Điện khí hóa ngành giao thông vận tải

Bảng 3. Xác định các điều kiện tiên quyết để điện khí hóa ngành giao thông vận tải và các thách thức liên quan

 

Điều kiện tiên quyết  Thực trạng và những thách thức mới
 Khả năng chuyển sang xe điện để vận tải hành khách 

Phát triển cơ sở hạ tầng cho xe điện

Năm 2021, VinFast trở thành tập đoàn tư nhân đầu tiên sản xuất và ra mắt xe điện tại Việt Nam; Xu hướng sử dụng xe điện trong vận tải hành khách đã thay đổi

Xây dựng quy định phát triển xe điện ở Việt Nam

Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải cácbon và khí mê-tan trong lĩnh vực giao thông vận tải Công văn của Bộ Giao thông vận tải số 3686/BGTVT-KHCN&MT ngày 13/4/2023 gửi các tỉnh, thành phố Trung ương về việc lập, phê duyệt kế hoạch và nhiệm vụ cụ thể để thực hiện Quyết định số 876/QĐ-TTg.

 

Bảng 4. Các hành động nhằm đạt được điều kiện tiên quyết đã xác định để điện khí hóa ngành giao thông vận tải

 

 Điều kiện tiên quyết  Đang tiến hành  Hành động đề xuất cần thực hiện sớm
 Khả năng chuyển sang xe điện để vận tải hành khách  Bộ GTVT đang rà soát kế hoạch hành động do tỉnh Thái Nguyên (số 105/KH-UBND ngày 30/5/2023), Quảng Ngãi (số 139/KH-UBND ngày 31/8/2022), Vĩnh Phúc (số 157/KH-UBND ngày 24/5/2023) và các tỉnh, thành phố Trung ương khác đệ trình.  Xây dựng các ưu đãi tài chính để thúc đẩy việc sử dụng xe điện sớm Hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng sạc cho xe điện thông qua các biện pháp như đầu tư trực tiếp để lắp đặt bộ sạc có thể truy cập công công cộng 

 

Khuyến nghị cụ thể 3: Phát triển điện gió ngoài khơi

Bảng 5. Xác định các điều kiện tiên quyết để phát triển điện gió ngoài khơi

 

Điều kiện tiên quyết  Thực trạng và những thách thức mớ
Khả năng lập kế hoạch, đấu thầu và triển khai các dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam 

Sự phát triển của Quy hoạch điện gió ngoài khơi tại Việt Nam:

Quy hoạch điện gió ngoài khơi ở Việt Nam phải phù hợp với Quy hoạch không gian biển quốc gia;

 

Xác định các khu vực tiềm năng phát triển điện gió; Đảm bảo sử dụng tốt các nguồn năng lượng, đồng thời giảm tác động đến hệ sinh thái biển và tránh xung đột với các ngành kinh tế biển khác; Đến nay, Quy hoạch không gian biển quốc gia giai đoạn 2021-2030 vẫn chưa được phê duyệt.

 

- Thiết kế/lựa chọn các cơ chế phát triển hoặc đấu thầu nhanh chóng để khởi động điện gió ngoài khơi tại Việt Nam (7GW vào năm 2030)

Cơ chế phát triển nhanh: chọn một dự án thí điểm quy mô lớn hoặc áp dụng một bộ cơ chế đặc biệt cho một công suất nhất định (3 - 4 GW) để phát triển các dự án trong một quy trình ngắn hơn. Cơ chế này giúp hỗ trợ triển khai nhanh các dự án nhằm giải quyết các rào cản chính sách; đạt quy mô triển khai đủ lớn để giảm chi phí phát điện; các dự án không phải chờ Quy hoạch không gian biển hoặc quá trình đấu thầu được xây dựng và thẩm định. Những thách thức chính: làm thế nào để chọn các dự án tốt với các nhà phát triển có năng lực; Cơ chế đấu thầu: có ưu điểm là quá trình phát triển dự án công khai, minh bạch, cạnh tranh và hiệu quả, nhưng theo kinh nghiệm ở hầu hết các nước, việc thực hiện cơ chế này thực sự tốn thời gian; Cho đến nay, các Bộ liên quan chưa đưa ra quyết định nào rõ ràng về đấu thầu điện gió ngoài khơi 

 

Bảng 6. Các hành động nhằm đạt được điều kiện tiên quyết đã xác định để phát triển điện gió ngoài khơ

 

 Điều kiện tiên quyết  Đang tiến hành  Hành động đề xuất cần thực hiện sớm
Có khả năng lập kế hoạch, đấu thầu và triển khai các dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam Bộ TN&MT đang rà soát Quy hoạch không gian biển quốc gia; Quy hoạch Điện 8 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 15/5/2023. o Quy hoạch không gian biển quốc gia sẽ được phê duyệt vào cuối năm 2023 hoặc đầu năm 2024; Bộ Công Thương xây dựng tiêu chí lựa chọn nhà đầu tư điện gió ngoài khơi (theo quy định tại Điều 16 Nghị định 25/2020/NĐ-CP)

 

Khuyến nghị cụ thể 4: Tích hợp các mục tiêu biến đổi khí hậu toàn ngành với mục tiêu đóng góp do quốc gia tự quyết định NDC của Việt Nam

Bảng 7. Xác định các điều kiện tiên quyết để tích hợp các mục tiêu biến đổi khí hậu với mục tiêu NDC của Việt Nam

 

Điều kiện tiên quyết  Thực trạng và những thách thức mới
Khả năng đồng bộ hóa các mục tiêu biến đổi khí hậu với các mục tiêu NDC của Việt Nam

Xây dựng Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu:

Quyết định số 896/QĐ-TTg ngày 26/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu đến năm 2050; 

Xây dựng chương trình hành động thực hiện Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu:

Các mục tiêu NDC của Việt Nam đã được đệ trình lên Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) ngày 8/11/2022;

 

 

Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải các-bon và khí mê-tan trong lĩnh vực giao thông vận tải;

 

 

Quyết định số 2756/QĐ-BCT ngày 14/12/2022 của Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh cho ngành Công Thương giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050;

 

Quyết định số 70/QĐ-BGTVT ngày 3/2/2023 của Bộ trưởng Bộ GTVT về việc phê duyệt kế hoạch chi tiết triển khai dự án hỗ trợ Bộ Giao thông vận tải thực hiện NDC trong khuôn khổ Đề án "Sáng kiến giao thông vận tải trong NDC tại các nước châu Á" năm 2023

 

 

 Bảng 8. Các hành động nhằm đạt được điều kiện tiên quyết đã được xác định để tích hợp các mục tiêu về biến đổi khí hậu với các mục tiêu NDC của Việt Nam

 

 Điều kiện tiên quyết  Đang tiến hành  Hành động đề xuất cần thực hiện sớm
Khả năng đồng bộ hóa các mục tiêu biến đổi khí hậu với các mục tiêu NDC của Việt Nam Bộ Công Thương đang rà soát Quy hoạch tổng thể quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Các Bộ liên quan khác (Bộ NN&PTNT, Bộ Xây dựng, v.v.) xây dựng kế hoạch/chương trình hành động tương ứng phù hợp với các mục tiêu NDC của Việt Nam;

Các kế hoạch hành động do Bộ Công Thương và Bộ GTVT chuẩn bị sẽ được triển khai theo đúng tiến độ với kết quả mong đợi

logo

 

 

 

 

1676022487712.6707 1

 

Câu lạc bộ Hydrogen Việt Nam ASEAN (VAHC)

Thông tin liên hệ:Ban thư ký CLB VAHC

Số điện thoại: 093 691 7386

Email: gs@vahc.com.vn

contact@vahc.com.vn

 

Địa chỉ: Phòng 101, tòa nhà Royal Kim Sơn, số 112 ,Nguyễn Văn Hưởng, phường Thảo Điền, TP Thủ Đức, Hồ Chí Minh.

Page VAHC: Tại đây

Website: https://vahc.com.vn

 

Copyright by VAHC

mess.png

zalo.png

call.png